Alle bedrijven hebben invloed op de maatschappij. Goed of slecht, bedoeld of onbedoeld. Bedrijven gaan nu anders om met dit gegeven dan een aantal jaren geleden. En vaker dan toen werken ze daarbij samen met maatschappelijke organisaties. Die samenwerking gaat de ene keer beter dan de andere keer. Hoe haal je er het maximale uit?

Philips verbetert het leven van mensen met zinvolle innovaties. Unilever had oorspronkelijk als missie ‘hygiëne tot gemeengoed te maken, het werk voor vrouwen te verlichten alsmede de gezondheid te bevorderen en bij te dragen aan persoonlijke verzorging, zodat het leven meer voldoening en plezier biedt aan de mensen die onze producten gebruiken’. Maar vraag mensen op straat waaraan ze denken bij Philips en Unilever en de kans is klein dat ze met deze woorden op de proppen komen. De maatschappelijke bijdrage is niet het eerste waaraan mensen denken bij bedrijven. En lang was de invloed van bedrijven op de maatschappij voor overheid en burgers eigenlijk sowieso niet zo’n issue.

Steeds meer samenwerking

Frank van Ooijen, nu bij FrieslandCampina onder meer verantwoordelijk voor duurzaamheid, was midden jaren 90 de eerste ‘global issues manager’ van Unilever. Van Ooijen over die tijd: ‘In 1994 zei een toenmalige top-executive nog dat de verantwoordelijkheid van bedrijven ophoudt bij de bedrijfspoort. Twee jaar later kon hij daar echt niet meer mee wegkomen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen kwam langzaam uit de knop.’

Inmiddels heeft elk zichzelf respecterend bedrijf een MVO-beleid. Niet omdat een bedrijf de ambitie heeft een goed doel te worden, maar omdat bedrijfsbelang en maatschappelijk belang soms samenvallen. Feike Sijbesma, CEO van DSM: ‘We kunnen niet succesvol zijn en onszelf ook niet als succesvol beschouwen in een falende maatschappij.’

De gezamenlijke zoektocht naar wat we samen willen doen aan dat probleem, heeft lang geduurd

Als bedrijven zich richten op de oplossing van sociale vraagstukken, komen ze op het terrein van maatschappelijke organisaties. En op dat terrein ontmoeten ze elkaar – en werken ze steeds vaker samen. Die samenwerking is steeds vaker niet (of niet alleen) filantropisch maar intensief en inhoudelijk, met hogere en strategischere ambities dan voorheen.

In dergelijke samenwerkingsverbanden keren veel dilemma’s en valkuilen steeds weer terug.

Een bedrijf is geen goed doel. Maar steeds meer bedrijven werken aan de oplossing van sociale vraagstukken. Soms alleen, maar steeds vaker in samenwerking met maatschappelijke organisaties. De uitdaging voor beide partijen is het maximale uit de samenwerking te halen.

Samenwerking tussen bedrijven en maatschappelijke organisaties is geen hogere wiskunde. Wel stuiten mensen in de praktijk op steeds dezelfde dilemma’s en valkuilen. Een gebrek aan gedeelde ambitie. Geweldige ideeën die verwateren omdat het nooit tot een plan van aanpak komt. Afhankelijkheid van mensen die vervolgens vertrekken. Een bestuurdersfeestje waar de werkvloer geen weet van of zin in heeft. Of een mooi operationeel plan zonder mandaat van de hoogste baas. Een sluimerend machtsspel, hardnekkige vooroordelen: het zijn allemaal aspecten van samenwerking tussen bedrijven en maatschappelijke organisaties die vaak terugkomen.

Dit boek bundelt de belangrijkste inzichten over samenwerking tussen bedrijven en maatschappelijke organisaties en geeft veel praktische tips. Zeven praktijkvoorbeelden worden uitgebreid beschreven, variërend van TUI en Plan Nederland die samen werken aan het voorkomen van seksuele uitbuiting van jongeren in het noordoosten van Brazilië, tot de Voedselbank Zutphen die samenwerkt met supermarkt Beuzel uit Laren. Dit boek schrijft niet voor hoe het moet. Er is geen model of recept dat leidt tot perfect partnerschap en samenwerken leer je niet uit een boekje. Maar je kunt wel leren van studies en andermans ervaringen. Dat is wat dit boek beoogt.

Een bedrijf is geen goed doel is bedoeld voor mensen die in een bedrijf verantwoordelijk zijn of worden voor samenwerking met maatschappelijke organisaties en andersom: voor mensen die werken bij een maatschappelijke organisatie en (gaan) samenwerken met bedrijven.

Over de auteur

Wilma Roozenboom is zelfstandig ondernemer en gespecialiseerd in de begeleiding van partnerschappen voor duurzame ontwikkeling.

Meer informatie

Uitgever: VanGorcum

Auteur(s): Wilma Roozenboom

‘Een bedrijf is geen goed doel’ is hier te bestellen

Lees het interview ‘Over dilemma’s en valkuilen van samenwerken: de duurzame A15’

Lees het interview ‘Samen werken aan een nieuw model voor biodiversiteit’

Lees het interview ‘Hoe vluchtelingenwerk Nederland en Manpower vluchtelingen aan een baan helpen’

Lees het interview ‘Hoe TUI en Plan Nederland samen werken tegen kinderprostitutie’