12% van de totale CO₂-uitstoot in de EU wordt veroorzaakt door personenauto’s. Daarom voert de EU een actief beleid om deze CO₂-emissies terug te dringen door middel van groene autobelastingen, waarmee de aankoop van schonere auto’s wordt gestimuleerd. Om de hogere aanschafbelasting te vermijden reageren consumenten hierop door de ‘vuile’ benzineauto’s in te ruilen voor ‘schonere’ (minder CO₂ uitstotende) dieselauto’s.

Dit leidt echter mogelijk wel tot meer uitstoot van fijnstof. Dat concludeert Inge van den Bijgaart in haar onderzoek naar de effecten van autobelastingen in de EU, waarop ze op 7 oktober promoveert aan Tilburg University. Het betreft een van de vijf essays over ‘Environmental Economics and Policy’. De promovenda analyseerde data uit vijftien EU-landen over de periode 2001-2010 waarbij gekeken werd naar het effect van de aanschafbelasting (de bpm), de wegenbelasting en de accijnzen op brandstof op de gemiddelde uitstoot van nieuwe auto’s. Het onderzoek laat zien dat vooral de CO₂-afhankelijke aanschafbelasting consumenten stimuleert om auto’s te kopen die minder CO₂ uitstoten.

Groter aandeel dieselauto’s

Opvallend is daarbij dat het grootste deel van deze CO₂-reductie komt door een toename van het aandeel dieselauto’s, die minder CO₂ uitstoten dan benzineauto’s.
Het effect van wegenbelastingen is minder eenduidig. Waarschijnlijk komt dit omdat consumenten gevoeliger zijn voor belastingen die zij direct betalen dan voor toekomstige belastingen.
De toename van het aandeel dieselauto’s heeft als belangrijk voordeel dat er weliswaar minder CO₂ uitgestoten wordt, maar heeft mogelijk ook een nadelig effect op vervuiling in onze directe leefomgeving door de toename van de uitstoot van fijnstof.

Over Inge van den Bijgaart

Inge van den Bijgaart (1988, Eindhoven) studeerde International Economics and Finance en behaalde in 2012 haar onderzoeksmaster in Economics aan Tilburg University. Aansluitend begon ze aan haar promotieonderzoek. Gedurende die periode was ze verbonden aan het Tilburg Sustainablilty Center en het Oslo Center for Research on Environmentally friendly Energy. In 2015 was ze gastonderzoeker aan het Department of Agricultural and Resource Economics van de University of Maryland. Momenteel is ze werkzaam als postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit van Gotenburg.